Menopauze

Vrouwen
De menopauze, het einde van de laatste menstruatie, markeert het einde van de vruchtbare periode. Gemiddeld zijn vrouwen tussen de 45 en 55 jaar oud wanneer de menopauze optreedt.
De veranderingen in de hormonen tijdens de perimenopauze en menopauze, vooral de afname van oestrogeen, kunnen acute symptomen geven: zo’n 30% tot 70% van de vrouwen in westerse landen heeft klachten, zoals opvliegers en overmatig zweten. Sommige vrouwen hebben ook last van vaginale droogheid, botontkalking (osteoporose) en psychologische symptomen, inclusief vermoeidheid, slecht slapen, stemmingswisselingen, vergeetachtigheid en verminderd libido.
Bij de meeste vrouwen duren de klachten ongeveer vier jaar, maar in ongeveer 10% van de gevallen houden ze meer dan 12 jaar aan. Door chemotherapie komen veel vrouwen van boven de 40 vervroegd in de overgang.
In de westerse reguliere geneeskunde wordt tegenwoordig terughoudend hormoontherapie (HRT) toegepast, met oestrogeen of een combinatie van oestrogeen en progesteron. Hormoontherapie kan ernstige risico’s met zich meebrengen, zoals kans op borstkanker.

Mannen
Ook mannen gaan in de overgang (andropauze) als hun testosterongehalte met het ouder worden afneemt. De eerste tekenen van de andropauze kunnen zich al voordoen rond het 40ste jaar. Ongeveer 12% van de mannen tussen de 40 en 70 krijgt klachten door een tekort aan testosteron. Het mannelijk geslachtshormoon, grotendeels geproduceerd in de testikels, wordt via het bloed door het lichaam vervoerd. Omdat testosteron in het hele lichaam invloed heeft ‒ bloed, hersenen, botten, spieren, libido, erectiekracht, immuunsysteem ‒ komen vaak meer klachten tegelijk voor. Veelgehoord: verminderde vitaliteit, lusteloosheid, minder initiatief, depressieve klachten, stemmingswisselingen, slaapstoornissen, afname van libido, erectieproblemen, vermindering van spierkracht, bloedarmoede en botontkalking.

Volgens de TCM-theorie is de oorzaak van menopauzeklachten de nier, die vervolgens het hart, de lever en de milt beïnvloedt. Klinisch worden emotionele laesies als de belangrijkste beschouwd symptomen van menopauzeklachten in China. Met name in TCM, de lever heeft een centrale rol bij het reguleren van emoties en Qi-functie. Volgens dit TCM-model van menselijke gezondheid, vrouwen tijdens de menopauze vertonen nierdeficiëntie en leverdepressie. Bovendien, in de TCM-theorie, vanwege hart-nierinteracties, pathologische veranderingen in de nier vervolgens het hart beïnvloeden, dat de bloedcirculatie en mentale activiteiten domineert die resulteren in een onbalans in Yin-Yang en gebrek aan coördinatie. Bovendien, omdat de nier dat wel is aangeboren en de milt is een verworven grondwet verantwoordelijk voor het in stand houden van fysiologische processen en het synthetiseren van voedingsstoffen, nierdeficiëntie bij Yang-verzwakking resulteert noodzakelijkerwijs in Yang-deficiëntie in de nier en milt. Gezamenlijk stelt het TCM-model van gezondheid dat de belangrijkste etiologie van menopauzeklachten is nierdeficiëntie, wat resulteert in ontregeling van het hart, miltdeficiëntie en lever depressie.

Uit onderzoeken is gebleken dat acupunctuur overgangsklachten kan verminderen. Het werkt minstens zo effectief en soms beter dan hormoontherapie. Ook met de Chinese geneeswijze moxa zijn resultaten te behalen, evenals met Chinese kruidengeneeskunde. Massagetechnieken, zoals tuina en shiatsu en bewegingsoefeningen uit qi gong kunnen helpen om te ontspannen en dragen bij aan het algemeen welbevinden. Een TCG-therapeut zal dan ook meestal een combinatie van methoden toepassen.